Taalproblemen + ADHD

ADHD is een stoornis die zich uit in aandacht tekort en/of hyperactiviteit-impulsiviteit. Het komt voor bij ongeveer 2 tot 6 procent van de schoolgaande kinderen in Nederland. Veel minder bekend is dat kinderen met ADHD vaak ook taalproblemen hebben. Toch bleek uit een onderzoek dat al in 1998 werd gedaan, dat 47 procent van een groep 7-tot 14-jarige kinderen met ADHD voldeed aan de criteria voor een spraaktaalstoornis. Kinderen met ADHD lijken vooral problemen te hebben met taalproductie, met name op het gebied van de pragmatiek. Pragmatiek omvat de regels en principes die ten grondslag liggen aan het taalgebruik als vorm van sociaal handelen. Het vertellen van een verhaal is een vaak genoemd voorbeeld van een pragmatische vaardigheid. Met name de 'rode draad' wordt in de verhalen van het kind met ADHD nauwelijks verwoord. Ook is er weinig oog voor de luisteraar en is er onvoldoende sprake van beurtwisseling tijdens het gesprek. Voor de luisteraar is het vaak lastig om het verhaal te volgen. Bij kinderen met ADHD kunnen ook allerlei soorten leerproblemen voorkomen. Meestal wordt de oorzaak daarvan gezocht bij de gedragsproblemen, maar taalproblemen kunnen daarbij ook een belangrijke rol spelen. Niet alleen thuis of in de klas, maar ook in het onderzoek en in de behandeling van deze kinderen is het belangrijk dat taal meer aandacht krijgt dan nu vaak het geval is.

Logopedie en ADHD

ADHD kan veel invloed hebben op het leren en de taalontwikkeling. Hierbij kan gedacht worden aan problemen op het gebied van de:

• Verbale expressie
• Te snel, te langzaam, te zacht, te hard spreken
• Niet gericht op luisteren
• Moeite om bij het onderwerp te blijven
• Moeite met logische ordening
• Luisterbegrip
• Moeite met verwerken van auditieve informatie
• Moeite met langdurige luisteractiviteiten
• Moeite met mondelinge instructies
• Leesvaardigheden
• Aandachtsproblemen
• Moeite met synthese en analyse
• Moeite met de juiste snelheid
• Leesbegrip

Deze problemen zijn niet noodzakelijk verbonden met ADHD maar komen wel regelmatig voor bij kinderen met ADHD. Ik wil benadrukken dat het bij ADHD-gedrag gaat om onvermogen en niet om moedwillig gedrag.
In onze logopedische behandeling wordt gezocht naar een goede ingang om de spraak- en taalvaardigheden te verbeteren. Soms kan sensorische integratie therapie hierbij een hulpmiddel zijn. In de behandeling zijn structuur en duidelijkheid zeer belangrijk. Wij werken in een ondersteunende stressvrije omgeving voor zover dat mogelijk is. Ook maken we onderscheid tussen gedrag en persoon. Het gevoel van controle wordt bevorderd door vooral te letten op wat goed gaat, het geven van directe feedback, het letten op kleine vorderingen en een regelmatig contact met jullie als ouders.